در این مطلب ۱۶ حقیقت در مورد بیت کوین و ارزهای دیجیتال نوشته شده که دانستن آن ها در سال ۲۰۱۸ ضروری است.
هجوم ارزهای دیجیتال به بازار موجب شده که این حوزه به یکی از مخرب ترین فناوری ها در طول تاریخ بشر تبدیل بشود. این سکه های دیجیتال و فناوری بلاک چینی که بستر فعالیت آن ها را میسر ساخته می تواند برای ما روش سرمایه گذاری، و پرداخت در ازای خرید کالا را تغییر بدهد و بواسطه وام دهی همتا به همتا، شیوه انتقال وجه را برای ما متحول سازد.
ماهیت توکن های دیجیتال این فناوری را به قطب جذاب سرمایه گذاری تبدیل کرده، و باعث شده هر روز افراد بیشتری پول فیات (مثل دلار) خود را به ارزهای دیجیتال تبدیل کنند. برای درک بهتر مفهوم ارزهای دیجیتال، مطالعه مطلب (مفهوم «ارز دیجیتال» به زبان ساده) به شما توصیه می شود.
اما چند چیز وجود دارد که دانستن آن ضروری است. یعنی، پیش از آنکه وارد این حوزه بشویم و در آن سرمایه گذاری کنیم، باید با این نکات آشنایی داشته باشیم. در ادامه به ترتیب اهمیت از مقیاس بزرگ به کوچک، این نکات لیست شده اند:
بازار ارزهای دیجیتال پرنوسان است
قیمت ارزهای دیجیتال همواره شاهد نوسانات تکان دهنده است. احتمالا این اولین نکته ای باشد که در واقعیت برایتان روشن و ثابت شده است. منظور از نوسان این است که قیمت ارزهای دیجیتال روز به روز تغییر می کند، و امکان بروز اختلاف قیمتی وسیع حتی در مقیاس ساعتی نیز بعید نیست. یکی از دلایل بروز نوسان در بازار ارزهای دیجیتال، چگونگی وضعیت خرید و فروش این سکه ها است. چرا که آن ها محل خرید یا فروش واحدی ندارند و در صرافی های مختلف خرید و فروش می شوند،
از آغاز سال میلادی جاری، ارزش کل بازار برای تمام این سکه ها بیش از ۳۰۰۰ درصد افزایش یافت. البته ارزش بیت کوین، که همواره صدرنشین جدول و محبوب ترین ارز دیجیتال در جهان بوده، طی شش ماه اخیر شاهد ۴ اصلاح قیمتی ۲۰ درصدی بوده است. به عبارت ساده تر، ارز دیجیتال مناسب سرمایه گذاران محافظه کار، نیست.
ارزهای دیجیتال پشتوانه ندارند
بر خلاف پول کاغذی که در کیف پول یا حساب بانکی خود دارید، ارزهای دیجیتال تحت نظارت بانک های مرکزی و دولت ها نیستند. یعنی برخلاف پول های رایج مانند دلار، تحت نظارت بانک مرکزی تکثیر و تنظیم نمی شوند.
این سکه ها همچنین لمس‌ناپذیر هستند، به این معنی که آنها فاقد عوامل اساسی برای ارزش‌گذاری هستند. شما وقتی سهام یا دلاری در دست دارید، در واقع کاغذی در دست دارید که می‌توانید ارزش واقعی آن را درک کنید. اما ارزهای دیجیتال هیچ ماهیت فیزیکی ندارند. این باعث می شود که فرایند ارزش‌گذاری آنها دشوار باشد؛ اگرچه غیرممکن نیست.
بیش از ۱۳۰۰ ارز دیجیتال در بازار وجود دارد
چنانچه پیگیر رشد ارزهای دیجیتال بوده اید، قطعا در مورد بیت کوین شنیده و خوانده اید. بیت کوین اولین ارز دیجیتالی بود که در بازار کریپتو متولد شد. این ارز دیجیتال ارزش زیادی را با خود به این بازار آورده است. در زمان نوشتن این مقاله، ارزش کل بازار در حدود ۲۶۶.۰۶ میلیارد دلار است، سهم بیت کوین از این میزان چیزی حدود ۴۳.۷۱ درصد می باشد.
البته بیت کوین فقط یکی از ارزهای دیجیتالی است که می توان خرید. نزدیک به بیش از ۱۳۰۰ توکن دیگر در بازار وجود دارد، که آماده خرید و فروش هستند. ارزش کل بازار ۲۴ مورد از این ۱۳۰۰ توکن، بیشتر از ۱ میلیارد دلار است.
ارزش واقعی در بلاک چین خفته است!
علی رغم شور و هیجانی که حول ارزهای دیجیتال وجود دارد، ارزشمند حقیقی، بلاک چین است! این بلاک چین است که به این توکن ها قدرت بخشیده.
یک سوال، فناوری بلاک چین چیست؟
پاسخ اینجاست: فناوری بلاک چین شبکه تمام ارزهای دیجیتال غیر متمرکز، (مثل بیت کوین) است. این شبکه در واقع یک دفتر کل توزیع شده دیجیتالی و غیر متمرکز است که از تعداد زیادی کامپیوتر تشکیل شده. بلاک چین موجبات ذخیره سازی امن و خصوصی تراکنش ها و سوابق پرداختی را فراهم آورده است. همچنین، دلیل اصلی این که بسیاری از شرکت ها و توسعه دهندگان در مورد این فناوری تا این حد هیجان دارند، در واقع همین دفتر کل توزیع شده دیجیتالی است.
استخراج کنندگان (ماینرها) در بازار ارزهای دیجیتال نقش موثری دارند
هر تراکنشی که در بستر بلاک چین انجام می گیرد، باید تایید شود تا شبکه به کار بیوفتد. هر چه تراکنش های بیشتری از شبکه عبور کنند، سطح بلاک چین وسیع و وسیع تر می شود. در این میان یک تیم ویژه مسئولیت گسترش بلاک چین و تضمین مدیریت تراکنش ها را بر عهده دارد، یعنی ماینرها که عمل استخراج را به انجام می رسانند.
ماینینگ یا استخراج ارز دیجیتال برای حل معادلات ریاضی سخت و پیچیده، آن هم در محیطی که رقابت موج می زند، نیاز به تجهیزات سخت افزاری قدرتمندی دارد. ماینرها در ازای تایید هر تراکنش و ثبت سابقه آن در شبکه، ارز دیجیتال پاداش می گیرند. بخش دیگر پاداشی که به ماینرها تعلق می گیرد شامل کارمزد تراکش مرتبط با هر بلاک، می شود. کارمزد معاملات بزرگ تر بیشتر و در نتیجه سودآور تر است.
عملیات استخراج و تایید تراکنش در بلاک چین به انرژی برق و منابع دیگری نیاز دارد. برای پاسخ به این نیاز و تقاضا در بازار، تولیدکنندگان تجهیزات سخت افزاری از جمله NVIDIA، تراشه های میکرویی را به بازار عرضه کرده اند که روند پردازش تراکنش ها را سریع تر پیش می برد.
برای آشنایی بیشتر با ماینینگ مطلب «آموزش ماینینگ بیت کوین ، آشنایی با دستگاه های استخراج» را بخوانید.
ویژگی عدم تمرکز، قلب ارزهای دیجیتال را پوشانده است
یکی از دلایلی که بلاک چین را به یک ایده جالب تبدیل کرده، همین ویژگی عدم تمرکز در آن است. یعنی، در آن هیچ جایی برای درز اطلاعات ذخیره شده وجود ندارد و هیچ پایگاه داده ای نیست که مجرمین بتوانند به آن حمله کنند، و در آخر کنترل شبکه را به دست بگیرند.
بلاک چین به یک سرور خاص یا گروهی از سرورها وابسته نیست و در عوض یک شبکه کامپیوتری غیر متمرکز و فضای ذخیره ای دارد که در سرتاسر جهان قابل استفاده است. هر واحد در بلاک چین، حامل یک مجموعه از اطلاعات در مورد شبکه است. اما این اطلاعات در حدی نیستند که اگر شبکه یک روز به دست بازیگرهای خبیث بیوفتد، بلاک چین از هم بپاشد! این دقیقا همان چیزی است که بلاک چین را امن می کند، یعنی همان دلیلی که شرکت ها و موسسات بزرگ به تکمیل این زنجیره گراییده اند.
بلاک چین سفارشی می‌شود
بلاک چین تنها یک شبکه غیر متمرکز نیست، این فناوری گسترده تر از این حرفهاست!
ماینرها ۲۴ ساعته برای تایید تراکنش ها زحمت می کشند، یعنی خیلی سریع تر از روش های بانکی سنتی کارها را انجام میدهند. بانک ها آخر هفته ها تعطیل هستند، و تنها در طول ساعات اداری به کار شما رسیدگی می کنند. با این حساب کار مشتری دیرتر در بانک راه می افتد، علاوه بر این ها بانک به نگه داشتن سرمایه افراد برای مدت حداقل چند روز معروف است. بلاک چین یک برتری دیگر هم نسبت به بانک دارد: عدم وساطت بانک ها و سایر موسسه ها، از هزینه کارمزدها و تراکنش ها در آن می کاهد.
همچنین، بلاک چین به کاربرانش کنترل بیشتری می دهد و شفافیت بالاتری در آن برای کاربران وجود دارد. در بلاک چین این شخص ثالث نیست که آینده بستر ارزهای دیجیتال را رقم می زند، این خود کاربران شبکه بلاک چین هستند که رای می گیرند و بر سر مسیری که می خواهند شبکه در آن پیش برود، به توافق می رسند.
اما بلاک چین کم ایراد نیست
علی رغم نظرات مثبتی که در مورد بلاک چین مطرح شده، این پلتفرم هم محدودیت های خاص خودش را دارد. برای نمونه، این فناوری کماکان در دست ساخت و توسعه است، توسعه زمان بر است و این فقدان منجر به کاستی های غیر منتظره ای خواهد شد. این مشکل می تواند سرعت انجام تراکنش ها و تایید آن ها را در شبکه کم کند، که در شرکت های بزرگ و نسبتا بزرگ، خدمات تعیین کننده ای به شمار می روند.
همچنین، در مورد تعمیم این فناوری نیز نگرانی هایی وجود دارد. اگرچه شبکه بلاک چین به انجام تراکنش ها سرعت بیشتری می بخشد و می تواند برای بانک ها و یا سایر موسسات مالی امنیت بالاتری را به ارمغان بیاورد، فعالیت آن تضمین شده نیست.
شرکت های تجاری بزرگی در حال آزمایش این فناوری هستند
بلاک چین همچنان جای پیشرفت دارد تا بتواند جایگزین خدمات جریان اصلی بشود که امروز از آن ها استفاده می کنیم. بنابر پیش بینی عده ای صاحب نظران، این شکوفایی و پیشرفت می تواند بیش از حد باشد!
بر خلاف این شک گرایی و بدبینی، شرکت های بزرگ بسیاری در حال امتحان کاربرد های بلاک چین هستند تا به کسب و کار خود تحول و سرعت ببخشند. بعضی از آن ها هم وارد پروژه های مقیاس کوچک و مشترک شده اند.
برای نمونه ۲۰۰ سازمان مختلف در پروژه Ethereum Alliance شرکت کرده اند تا بلاک چین اتریوم را امتحان کنند. چند برند بزرگ در دنیا هم وارد این برنامه شده اند، مثل مایکروسافت و مسترکارت. در این حین، ریپلو آیوتا نیز برنامه خودشان را راه انداخته اند.
موانع ورود به بازار در ارزهای دیجیتال نسبتا پایین است
تقریبا برای شرکت های مالی موانع ورود به بازار برای استفاده از بلاک چین صفر یا نسبتا پایین است . روزانه مدت زمان، میزان پول و تجربه و تخصصی که برای شروع یک ارز دیجیتال جدید و یا از سر گیری یک کاربرد تازه در بخش غیر متمرکز نیاز است، کمتر می شود. این مساله منجر به رشد میزان عرضه اولیه سکه (ICO) در سال ۲۰۱۷ شد.
پس اگر راه اندازی و شروع یک ارز دیجیتال جدید نسبتا کم هزینه است، ارزهای دیجیتال بزرگی مثل بیت کوین و اتریوم چه؟
ژولای سال گذشته، تنها ۱۰۰۰ توکن فعال در بازار وجود داشت. و تا پیش از ماه دسامبر، این میزان به بیش از ۱۳۶۴ رشد پیدا کرد. تخمین زده شده که در هر ماه چیزی میان ۵۰ الی ۱۰۰ ارز دیجیتال جدید به بازار عرضه می شود، که همه از فناوری ارزان قیمت بلاک چین استفاده می کنند. ورود هر یک از این سکه می تواند تهدیدی برای سلطه کوین های بزرگ و شبکه آن ها باشد.
سرمایه گذاران نهادی کوچک تا این لحظه محتاط بوده‌اند
سرمایه گذاری سنتی معمولا شامل خرید سهام از بازار بورس و یا سوداگران بود. زیرا سهام ابزار تخمین ارزش یک شرکت است. قیمت ارزهای دیجیتال این معیار حیاتی را ندارد و بر فاکتورهای غیرملموسی مثل حدس و پیش بینی متکی است. از این رو سرمایه گذاران نهادی کوچک تا این لحظه تا حد زیادی از ارزهای دیجیتال فاصله گرفته اند. دلیل اصلی که برخی از افراد در مورد ورود به بازار ارزهای دیجیتال مردد هستند، فقدان مقررات تعیین شده در این حوزه است، اما این مساله نیز به تدریج در حال تغییر است. بسیاری از افراد از بازی جا مانده اند و در مورد بازار ارزهای دیجیتال اطلاعات کافی ندارند و همین مساله موجب بروز تصمیم گیری های احساسی و سرمایه گذاری های کوتاه مدت برخواسته از «ترس از دست دادن» خواهد شد.
با توجه به اعلامیه ماه دسامبر بازارهای جهانی CBOE در مورد بازار معاملات آتی بیت کوین، سرمایه گذاری در حوزه ارزهای دیجیتال رو به تغییر است. گروه CME نیز یک ماه بعد بیانیه مشابهی را منتشر نمود. ترید معاملات آتی به سرمایه گذاران کمک می کند بدون خرید حتی یک بیت کوین، حرکت قیمتی بازار را پیش بینی کنند. بدین ترتیب سرمایه گذاران زمانی که ارزش بیت کوین افت پیدا می کند، سود می کنند.
هر کسی به ارزهای دیجیتال ایمان ندارد
وارن بافت
همانطور که می دانید همه طرفدار ارزهای دیجیتال نیستند. وارن بافت در سال ۲۰۱۴ طی یک مصاحبه با CNBC بیت کوین را سراب و حبابی خطاب کرد که به زودی می ترکد و ارزش آن به شدت کاهش می یابد. علاوه بر این، بافت معتقد است این گفته که «بیت کوین ارزش ذاتی دارد» شوخی محض است!
جیمی دیمون، مدیر عامل بانک جی‌پی‌مورگان‌چیس نیز در مورد بیت کوین نظر مثبتی ندارد و آن را «متقلب» و بدتر از حباب اقتصادی گل لاله می داند. او در ادامه اظهارات خود گفته است که سرمایه گذاری در بیت کوین عاقبت خوبی برای سرمایه گذاران خرده و نهادی به همراه نخواهد داشت. البته او اخیر حرف خود را پس گرفته است.
ارز دیجیتال در تعدادی از کشورها غیر قانونی اعلام شده است
شاید ارزهای دیجیتال اذهان و توجه ها را در بازار سرمایه گذاری به خود جلب کرده باشند، اما هنوز مانده است تا مورد پذیرش دولت ها واقع شوند. کشورها در مورد این کوین ها محتاطند، زیرا ماهیت غیرمتمرکز و تنظیم نشده ای دارند. از این رو برخی از کشورها، در راستای حفظ امنیت عمومی خرید و فروش ارزهای دیجیتال و استفاده از آنها را ممنوع اعلام کرده اند.
تعدادی از کشورها ارزهای دیجیتال را ممنوع اعلام کرده اند، از جمله بولیوی، بنگلادش، نپال، مراکش، اکوادور، و قرقیزستان. احتمالا کشورهای بیشتری به جمع این کشورها خواهند پیوست، کشورهایی مثل روسیه که مدت هاست منع بیت کوین و ارزهای دیجیتال را بررسی می‌کنند.
خرید و فروش ارزهای دیجیتال، پرداخت در قالب ارز دیجیتال، و خرید کالا و خدمات با استفاده از آن در چند کشور ممنوع اعلام شده است: بولیوی، بنگلادش، نپال، مراکش، اکوادور، و قرقیزستان. احتمال این نیز می رود که کشورهای بیشتری به این جمع بپیوندند. مثلا روسیه که مدتی است منع پرداخت از طریق ارز دیجیتال را در نظر دارد.
در طول تاریخ سرمایه گذاران همیشه اشتیاق بسیار زیاد و حتی غیرمنطقی به فناوری‌های نوین داشته‌اند
این نکته دیگر که شایان توجه است، این است که سرمایه گذاران خرده معمولا زیاد از حد در مورد اتخاذ ارزهای دیجیتال خوش بین هستند. علی الخصوص اینکه وقتی صحبت از یک کوین جدید به میان بیاید.
طی بیست سال اخیر، مردم به شرکت های اینترنتی، شرکت های پرینت سه بعدی، و سهام شرکت های ژنتیک ارزش بیشتری بخشیده اند. این شرکت ها از سرمایه گذاران بودجه بزرگی جذب کرده اند، و این موضوع پس از مدت کوتاهی منجر به ایجاد یک حباب شد. دلیل شکست این شرکت ها در واقع انتظارات غیر منطقی و بیش از حد مشتریانشان بود، و از لحاظ معنای تجاری با شکست مواجه نشده بودند.
در دنیای امروز ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال از سال ۲۰۱۷، ۲۰۰۰ درصد بوده است. چنین رقمی برخواسته از این باور است که بلاک چین آینده کسب و کارهای بزرگ را رقم خواهد زد. اما اگر این کسب و کارها به موقع فناوری بلاک چین را اتخاذ نکنند و از پذیرش آن سر باز بزنند، شاهد ترکیدن یک حباب دیگر خواهیم بود.
بسیاری از افراد هنوز با حوزه ارز دیجیتال آشنایی ندارند
بسیاری از افراد هنوز در مورد ارزهای دیجیتال، نحوه کارکرد آن ها، و پتانسیل های احتمالیشان به یک درک بنیادی نرسیده اند. در سال ۲۰۱۷ LendEDU مطالعه ای را انجام داد، نتایج این بررسی نشان داد که ۸۰ درصد از دانش آموزان آمریکایی از بیت کوین بی اطلاع هستند. یک نظرسنجی دیگر هم نشان داد که تنها ۳۰ درصد از افراد با اتریوم، که در واقع دومین ارز دیجیتال بزرگ در دنیا است، آشنایی داشتند. همچنین، ۷۴ درصد از افراد هرگز نام عرضه اولیه سکه و پیش فروش توکن، که در سال ۲۰۱۷ جنجال به پا کرد، به گوششان نخورده بود.
سوال دیگری که در این نظرسنجی از شرکت کنندگان پرسیده شد، جالب توجه است: از آن ها پرسیده شد آیا ارز دیجیتال در ایالات متحده غیر قانونی است یا خیر؟
نزدیک به نیمی از مصاحبه شوندگان گفتند که این نوع سکه ها غیر قانونی هستند، و بقیه نیز یا در مورد این مسئله مطمئن نبودند، و یا گفتند که داشتن آن ها غیر قانونی است.
دولت‌ها خواستار مالیات ارزهای دیجیتال هستند
در آخر، تنها به این خاطر که ارزهای دیجیتال تنظیم نشده اند، نمی توانیم بگوییم که سرمایه گذاران می توانند به سادگی هر چقدر سود از این راه به دست می آورند را در جیب خود کنند!
وزارت خزانه داری ایالات متحده آمریکا، از مردم خواسته است که مازاد مالیات بر درآمد حاصل از این راه را پرداخت کنند، و در این راستا اقداماتی به عمل آورده است.
در نوامبر ۲۰۱۷، وزارت خانه مذکور یک دعوی علیه کوین بیس اقامه کرد. کوین بیس یکی از بزرگ ترین صرافی های ارز دیجیتالی در دنیاست. این دعوی کوین بیس را ملزم به تسلیم اطلاعات تماس بیش از ۱۴۳۰۰ نفر از کاربرانی کرد که بین سال های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۵ بیش از ۲۰۰۰۰ دلار روی ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری کرده بودند. کمتر از ۷ درصد از این افراد، درآمد خود را به دولت گزارش کردند، بسیاری از افراد عمدا تمایلی به اعلام درآمد خود به دولت نداشته و می خواستند به اصطلاح پولشان را از دولت مخفی نگه دارند.
