دو شعار محبوب بین مفسران ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۱۸ «سرمایه‌گذاران نهادی در راهند» و «مقبولیت در میان مردم» بود.
آینده‌نگران به طور صریح در مورد تأثیر سرمایه‌گذاران نهادی بر ارزش دارایی‌های دیجیتال موجود در سبدهای سهامشان بیش از اندازه حساب باز کرده‌اند. اگرچه شاهد راه‌اندازی معاملات آتی بیت کوین، فعالیت شدید سرمایه‌گذاری خطرپذیر و قول سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال از سوی دانشگاه ییل (Yale) بوده‌ایم، اما قیمت‌ها به جای آن که افزایش پیدا کنند، کاهش یافته‌اند. ما همچنان در انتظار آمدن این گروه گفته‌شده هستیم.
با توجه به شواهد به‌دست‌آمده از پوشش رسانه‌ای سایت‌های خبری سی‌ان‌بی‌سی (CNBC) و بلومبرگ (Bloomberg) و بازارهایی مانند اسکوئر کش (Square Cash)، رابین‌هود (Robinhood) و کوین‌بیس (Coinbase)، با اطمینان می‌توان گفت که سفته‌بازی روی دارایی‌های دیجیتال در صنعت خرده‌فروشی تا حدی به این پذیرش جریان اصلی راه یافته است.
بسته به آن که از چه محققی سؤال می‌کنید، خواهید شنید که افزایش قیمت ارزهای دیجیتال در اواخر سال ۲۰۱۷ و اوایل ۲۰۱۸ به خاطر خرده‌فروشان و سرمایه‌گذاران علاقه‌مند بوده است.
از طرف دیگر، در حوزه رو به رشد برنامه‌های غیرمتمرکز بحث‌ها پیرامون جریان پذیرش سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز (DAO) و بهبود تجربه‌ی کاربری (UX) است. باید بگویم که اوضاع به نظر خوب نمی‌رسد. متأسفانه از سازمان‌های خودگردان همچنان کم استفاده می‌شود و تجربه‌های کاربری ارائه‌شده نیز عموماً بسیار ضعیف هستند.
فضای برنامه‌های غیرمتمرکز مملو از مباحث نامعلومی مانند عرضه‌ی اولیه‌ی سکه، کلاه‌برداری‌های علنی و توکن‌های بلااستفاده‌ای است که تقریباً کل ارزش خود را از دست داده‌اند.
نقطه عطف پیش‌بینی‌شده برای پذیرش در جریان اصلی برنامه‌های غیرمتمرکز بسیار دور از دسترس به نظر می‌رسد. به استدلال من این سطح از گفته‌ها قابل انتظار بوده و همچنان به نقطه‌ای نرسیده‌ایم که بتوان گفت معیار پذیرش در جریان اصلی معیاری منطقی برای سنجش موفقیت برنامه‌های غیرمتمرکز است.
بلاک‌های سازنده
سال ۲۰۱۸ سال مهمی برای ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز بود. توسعه‌های موفقیت آمیز و چشمگیری را در این برنامه‌ها شاهد بودیم حتی اگر تعداد کاربران نشانگر این موضوع نباشد.
پس از گذشت سه سال از توسعه‌های انجام‌شده، شاهد عرضه‌ی پلتفرم پیشبینی غیرمتمرکز بازار آگِر (Augur)، اولین ICO برای یک برنامه غیرمتمرکز روی اتریوم بودیم. با آن که این پلتفرم هنوز به حد مطلوب جهت استفاده نرسیده است، اما بیانگر موفقیت فنی قابل‌توجهی است. با راه‌اندازی آگر، تعداد کاربران زیادی به سوی آن جذب شدند، بهره باز ایجاد شد و بازارهای پیشبینی شکل گرفتند. همانطور که مفسران نیز اذعان داشتند این فرایند به‌سرعت افت پیدا کرد، اما انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا دستاورد قابل‌توجهی برای آگر داشت.
بیش از ۱ میلیون دلار سرمایه از سوی مشتریان در بازارهای پیشبینی آگر به بازی گذاشته شده بود؛ این رقم برای پردیکت‌آی‌تی که از پیشتازان بازارهای پیشبینی متمرکز است، معادل ۵۵۰ هزار دلار بود. برنامه‌های غیرمتمرکز شناخته‌شده دیگری مانند گولم (Golem) و آراگون (Aragon) نیز در سال ۲۰۱۸ بر روی شبکه اصلی اجرا شدند.
فعالیت و پذیرش زیرو ایکس (۰x) و میکر دائو (MakerDAO) افزایش پیدا کرد، به گونه‌‌ای که موفق شد چندین بازپخش‌کننده (relayer) را راه‌اندازی کنند و یک درصد از کل اترها را به‌عنوان ضمانت صدور استیبل کوین‌های دای (Dai) قفل کند.
صرافی‌های غیرمتمرکزی مانند آیدکس (IDEX) و فورک‌دلتا (ForkDelta) رشد چشمگیری را در حجم معاملات و تعداد کاربران خود تجربه کردند.
گنوسیس (Gnosis)، صرافی غیرمتمرکز مبتنی بر مزایده خود را در سایت slow.trade راه‌اندازی کرد. استاتوس (Status) که پلتفرم غیرمتمرکز ارسال پیام بود، وارد نسخه بتا شد و عملاً شبکه اصلی خود را راه‌اندازی کرد.
اسپانک چین (Spankchain)، کانکست (Connext) و شبکه‌ی لیکوئیدیتی (Liquidity) کانال های پرداختی دولتی بر بستر اتریوم راه اندازی کردند و سبب شدند تا برنامه های غیرمتمرکز به سمت پرداخت‌هایی ارزان‌تر و سریع‌تر پیش بروند. شبکه لوم نیز (Loom) پلاسما را راه‌اندازی کرد.
از زنجیره‌های جانبی برای مجموعه‌ای از بازی‌ها و برنامه‌های غیرمتمرکز خود استفاده می‌کنند. برنامه‌ی غیرمتمرکز بازار همتا به همتای شرکت خود من نیز شبکه اصلی خود را راه‌اندازی کرد.
در دنیای بیت کوین، تعداد نودها و کانال‌های شبکه‌ی لایتنینگ افزایش چشمگیری پیدا کرد. تعداد برنامه‌های لایتنینگ در حال افزایش است. هم‌اکنون، پلتفرم بلاک‌استک (Blockstack) از ده‌ها برنامه‌ی غیرمتمرکز ازجمله گرافیت، جایگزینی غیرمتمرکز برای گوگل داکس (Google Docs) پشتیبانی می‌کند.
رفتار حبابی
بسیاری از فناوری‌های متحول‌کننده از حوزه راه‌آهن گرفته تا نفت، الکتریسیته و حوزه‌ی اینترنت با حباب‌های سفته‌بازی همراه بوده‌اند. سرمایه‌گذاران هیجان‌زده صدها سال است که روی طرح‌های نامعلوم و طرح‌هایی که میزان تقاضای آنها از عرضه‌شان بالاتر است سرمایه‌گذاری می‌کنند.
مدت‌ها پس از آن که این حباب‌ها از بین رفتند، شرکت‌های قدیمی به‌جامانده از آنان مانند شرکت راه‌آهن یونیون پسیفیک (Union Pacific)، شرکت‌های به‌جامانده از استاندارد اویل (Standard Oil)،ادیسون جنرال الکتریک (Edison General Electric) و آمازون (Amazon) همچنان غول عرصه خود و قدرتمند باقی‌مانده‌اند.
میان همه‌ی این‌ها وجه مشترکی وجود دارد. سفته‌بازان در مدت اندک انتظارات بالایی دارند، بازیگران کارنابلد در سود بردن از آن عجله می‌کنند، مردم بعد از سقوط بازار نظرشان منفی می‌شود و این فناوری بنیادی حتی اگر سفته‌بازان عجول را غنی نسازد، دنیا را به‌طور اساسی تغییر می‌دهد.
از آن جا که وظیفه همکاری‌ها را در یک شرکت بلاک چینی بر عهده دارم، تاکنون با انواع مختلفی از مؤسسان و پروژه‌های بلاک چین برخورد داشته‌ام. اوایل امسال، بازار صعودی ارزهای دیجیتال و هیجان زیاد نسبت به ICO سبب شد تا انگیزه‌های اشتباه زیادی شکل گیرند. طمع کوتاه‌مدت و ترس از دست دادن پدید آمد. بسیاری از پروژه‌ها تنها روی جمع‌آوری پول و بازاریابی تمرکز کردند.
حتی این شایعه نیز وجود داشت که برخی افراد از صندوق‌های پوششی قانون‌گذاری نشده برای سرمایه‌گذاری اموال شرکت در شرکت‌های دوستانشان استفاده می‌کردند. افزایش شدید قیمت‌ها موجب خودپسندی عده زیادی شد. نبود مدیریت معقول برای خزانه‌داری و بی‌اعتنایی کامل به قوانین اوراق بهادار به طرز اعجاب‌آوری رایج شدند. در حال حاضر، فشار کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا روی پیدایش و تعطیلی پروژه‌های کاذبی که به دلیل کاهش ۹۰ درصدی در بودجه‌ی تأمین‌شده خود از مردم در حال تعطیل شدن هستند برخی از عواقب شکست ما برای خودقانون‌گذاری تلقی می‌شود.
تمامی این‌ها به رشد بلندمدت آسیب می‌رسانند. هرچه زودتر خود را از این وضع خلاص کنیم بهتر خواهد بود.
فراتر از حباب
نباید از یاد ببریم که ما در عین تلاش برای راه‌اندازی یک تجربه اقتصادی شکننده و بزرگ در حال رقابت با نسل قدیمی اینترنت، برنامه‌های کامپیوتری و زیرساخت‌های اقتصاد هستیم.
به یاد بیاوریم که دهه‌ها زمان برد تا ماشین‌ها و تراکتورها از اسب‌ها پیشی بگیرند. ممکن است امروز این موضوع جای تعجب داشته باشد، اما اگر به این فکر کنید که در ابتدا رانندگان مجبور به دست و پنجه نرم کردن با نبود زیرساخت‌های کافی بودند، شاید درک آن آسان‌تر به نظر برسد. من وضعیت کنونی بلاک چین را به زمان پیش از پیدایش حباب دات کام تشبیه می‌کنم و این زمان به دهه‌ی ۱۹۸۰ برمی‌گردد نه دهه‌ی ۱۹۹۰. ما همچنان در مرحله‌ی شکل دادن زیرساخت‌ها هستیم.
هنوز برای پذیرش در جریان اصلی آماده نیستیم. همه به این موضوع آگاهی دارند که به‌شدت نیازمند مقیاس‌پذیری در لایه‌ی اول بلاک چین‌های عمومی هستیم. در حال حاضر توسعه‌دهندگان با این محدودیت‌ها روبرو هستند و تمرکزشان را به جای لایه‌ی ۱ روی لایه‌ی ۲ و راه‌حل‌های برون زنجیره‌ای می‌گذارند.
پیشبینی من این است که در سال ۲۰۱۹ بیشتر از قبل شاهد عبارت‌های وب ۳ و وب غیرمتمرکز خواهیم بود. یکی دیگر از چالش‌های بلندمدت در حوزه‌ی برنامه‌های غیرمتمرکز این است که ما همچنان مدل اقتصادی ثابت‌شده‌ای برای توکن‌های برنامه‌های غیرمتمرکز در دست نداریم. بسیاری از توکن‌های برنامه‌های غیرمتمرکزی که سرمایه‌های خوبی تلقی می‌شوند طرح اقتصادی نامعلومی دارند.
حتی روایت‌های غالبی که در مورد بیت کوین و اتر وجود دارد مانند آن که گفته می‌شود بیت کوین ابزار ذخیره‌سازی ارزش بوده و مشابه طلای دیجیتال است و این که اتر پرداختی برای سوخت شبکه است تا کامپیوتر جهانی غیرمتمرکز کارش را انجام دهد، هیچ‌کدام از سوی محققان جهان موردپذیرش واقع نشده است.
این مسئله برای پروژه‌هایی که قصد دارند پشتیبانی خود را از قیمت توکن‌هایشان که ریشه در کاربردپذیری و نه در سفته‌بازی دارند را نشان دهند، چالشی مداوم خواهد بود. توکن برنامه‌ی غیرمتمرکزی که ادعا می‌کند شبیه طلای دیجیتال بیت کوین و یا سوخت اتر است باید به دقت بررسی شود. توکن ها پتانسیل شگرفی در ایجاد انگیزه برای رشد و رفتار خوب دارند. باید این موضوع را دریابیم.
خبر خوب این است که افراد باانگیزه و باهوش بسیار زیادی هستند که در حال حاضر به‌آرامی روی همه‌ی این مسائل کار می‌کنند. آزمایش کردن مدل‌های اقتصادی جدید و بهبود زیرساخت‌های اصلی که از میلیاردها دلار پشتیبانی کند، کار زمانبری است.
صبور باشید
باید یاد بگیریم که تحرکات قیمتی را از زیرساخت‌های بنیادین جدا کنیم. قیمت‌های بالا نشانگر قریب‌الوقوع بودن انقلاب بلاک چین نبوده و همچنین قیمت پایین نیز نشانگر محکوم بودن این فناوری به مرگ نیست. زمانی که انتظار ۱۰۰ برابر برگشت سرمایه را داریم، مسائل آن‌گونه که انتظار داریم حداقل در زمان کم، پیش نخواهند رفت.
کمی طول می‌کشد تا این فناوری به کمال برسد اما زیرساخت‌های بنیادین قوی هستند.
میزان محاسبات قراردادهای هوشمند اتریوم تقریباً با ابتدای سال که قیمت‌ها همیشه بالا بودند، برابر است. امسال صدها هزاران نفر در گیت هاب به پروژه‌های بلاک چین مشغول شده و ابزارهای توسعه را دانلود کردند. بلاک چین، پلتفرم‌های بازی را که انگیزه‌های اقتصادی جدیدی به همراه دارند به توسعه‌دهندگان ارائه می‌دهد و این پلتفرم‌ها در بلندمدت بر ذهن و قلب آنها غلبه خواهد کرد.
گروهی از سازندگان در راه هستند و قصد دارند که در آینده اساس پذیرش در جریان اصلی را بنا نهند. این نقطه عطف زمانی که فرا برسد، بسیار ساختارشکن خواهد بود. در آینده برنامه‌ها و موارد استفاده‌ای را شاهد خواهیم بود که هرگز حتی در خواب هم ندیده بودیم. جهان به‌وسیله‌ی فناوری بلاک چین و غیرمتمرکزسازی متحول خواهد شد.
فقط نیاز است که کمی صبر کنیم.
در این باره بیشتر بخوانید
همانطور که دی ماه سال گذشته گزارش شد، طبق گزارش منتشرشده از سوی شرکت امنیت فضای مجازی مک‌آفی لبز (McAfee Labs)، میزان فعالیت بدافزار کریپتوجکینگ در سال ۲۰۱۸، بیش از ۴ هزار درصد افزایش یافت. داده‌های آماری مک‌آفی، به طور خاص به کل نمونه‌های بدافزار کریپتوجکینگ اشاره کرده و از آن به عنوان «ماینر کوین» یاد می‌شود.
